Alman simidi olarak da adlandırılan pretzel, yüzyıllardır keyifle tüketilen klasik bir atıştırmalıktır. Aslen Avrupa'dan gelen pretzel zamanla gelişerek dünyanın her yerinde birçok farklı şekil ve tatta bulunmaktadır. Bugünkü yazımızda sizlerle Almanların neden kahvaltıda pretzel yediğine şöyle bir göz atacağız. Hadi gelin bunun sebebine bakalım :)
Pretzel'in Tarihi
Orta Çağ'da Avrupa'da ortaya çıktığı düşünülen pretzelin kesin kökenleri belirsizdir. Tarihi, MS 610 Noellerine kadar uzanan bu atıştırmalık hakkında bazı kaynaklarda Kutsal Üçlü'yü temsil etmek için ayırt edici düğüm şeklini kullanan keşişler tarafından yapılmış olduğu söylenmektedir. Detayına kısaca bakacak olursak; Orta Çağ'ın başlarında rahipler tarafından dua etmeyi öğrenen çocuklar için bir ödül olarak yapıldığı, kendine özgü düğüm şeklinin duada katlanmış kollara benzediği söylenmektedir.
Bunun yanı sıra bazı kişilere göre de ekmeklerini rakiplerinden ayırt etmenin bir yolu olarak fırıncılar tarafından üretilmiş olabileceğine inanılmaktadır. Fırıncılara göre, düğüm şekli hamurun saklanmasını ve taşınmasını kolaylaştırdığı gibi ekmeğe eşsiz ve çekici bir görünüm de kazandırmıştır.
Kökeni ne olursa olsun pretzel, günümüzde tüm Avrupa'da popüler bir atıştırmalık haline gelmiştir. Diğer Avrupa ülkelerine göre Almanya'da oldukça meşhur olan bu yiyecek, genellikle "Alman simidi" olarak anılmaktadır. Peki, pretzel Almanya'da neden bu kadar ünlü?
Almanya ve Pretzel Sevdası
Pretzelin Almanya’da bu kadar ünlü olmasının nedeni, genellikle geleneksel Bavyera kültürüyle ilişkilendirilmesidir. Almanya'da pretzel genellikle birayla birlikte tüketilmektedir ve Oktoberfest kutlamalarında servis edilmektedir. Almanya’nın herhangi bir yerinde, fırınlarda ve sokak satıcılarında rahatlıkla bulabilirsiniz.
Bavyera mutfağının temeli olan bu yiyecek, Alman kültürünün önemli bir sembolü haline gelmiştir. Pek çok Alman, pretzeli ulusal bir gurur kaynağı olarak görüyor. Bundan dolayı ülkenin mutfak mirasının önemli bir parçası. Pek çok farklı türü bulunmaktadır ve bildiğiniz gibi Almanlar en sevdikleri çeşitler konusunda tutkuludur :) Bavyera'da en popüler türü, kendine özgü bir kabuk vermek için sodalı suda kaynatılan Laugenbrezel'dir. Diğer popüler çeşitler arasında butterbrezel (tereyağlı çubuk kraker), käsebrezel (peynirli simit) ve obatzda-brezen (peynirli çubuk kraker) bulunmaktadır. Çok çeşitli tatları ve stilleri, herkes için bir pretzel olduğu anlamına geliyor. Seçim tamamen size kalmış!
Pretzelin mutfaktaki önemine ek olarak, Almanya'da kültürel ve tarihi bir öneme de sahiptir. İyi şans sembolü olarak kullanılman şekli genellikle arkadaşlara veya aile üyelerine hediye olarak verilmektedir.
Almanlar Kahvaltıda Neden Pretzel Yer?
Pretzel, hamurun içinde bulunan ve hamurun kıvamını arttırıcı alkalik bir madde olan sodyum bikarbonat kullanılarak yapılmaktadır. Bazı bölgelerde ise sodyum bikarbonat yerine maya kullanarak da yapılmaktadır. Tuzlu bir atıştırmalık olmasına rağmen bazı tatlı versiyonlarını da bulunmaktadır. Bu tatlı versiyonlar, genellikle hamurun üzerine şeker ve baharat karışımı serpilerek elde edilir. Her haliyle lezzetli olsa da tarçın, vanilya, çikolata ve kahve gibi farklı lezzetler de eklenerek tatlı pretzelin lezzeti artırılabilir.
Pretzel, sağlıklı bir atıştırmalık seçeneği olarak kabul edilmektedir. Bundan dolayı Almanlar güne başlamak için yaptıkları kahvaltılarda mutlaka pretzele yer verirler. İçeriğinde bulunan karbonhidratlar, protein ve diğer bileşenler sayesinde vücuda enerji vermektedir. Güne başlamak için hızlı bir enerji artışı sağlayabilen, karbonhidrat kaynağı olan pretzel, özellikle önünüzde aktif bir sabah varsa veya yoğun bir iş gününün üstesinden gelmeniz gerekiyorsa sizlere yardımcı olacaktır!
Az önce de bahsettiğimiz gibi pretzelin tarihinin Yahudi kökenli olduğuna dair büyük bir inanış bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Almanya'nın önemli bir Yahudi nüfusuna sahip olduğunu da belirtirsek, neden kahvaltıda pretzel yediklerini ve pretzelin Almanlar için neden önemli olduğunu açıklamış oluruz.
Pretzel Hakkında İlginç Bilgiler
Madem bu kadar bahsettik, biraz da ilginç yanlarından bahsedelim!
- Pretzel Almanya'nın bazı yerlerinde Brezel olarak bilinmektedir. İngilizce konuşulan ülkelerde çubuk kraker olarak adlandırılan bu yiyecek, Almanya'da bazen Laugenbrezel olarak da adlandırılmaktadır. Bu, ekmeğe kendine özgü çiğneme dokusunu ve altın rengini vermek için kullanılan sodalı su çözeltisine atıfta bulunmaktadır.
- Pretzelin Almanya'da uzun bir geçmişi vardır. Almanya'nın güneyindeki Ulm şehrinde pretzel tarihini ve kültürel önemini sergileyen bir Brezel Müzesi bulunmaktadır.
- Pretzel, Almanya'daki Oktoberfest kutlamalarında sıklıkla bira ve hardalla servis edilen popüler atıştırmalıktır. Hatta Münih'teki 2019 Oktoberfest'te her gün 100.000'den fazla Pretzel satılmıştır.
- Şimdiye kadarki en büyük pretzel 2014 yılında yapılmıştır. Yaklaşık 783,81 kg devasa bir ağırlığa sahiptir.
Pretzel yüzyıllardır keyifle tüketilen klasik bir atıştırmalık olmuştur. İster yumuşak ister sert, sade veya çikolata kaplı tercih edin, herkese göre bir pretzel bulunmaktadır. Bu yüzden, bir dahaki sefere Almanya’yı ziyaret ederseniz lezzetli ve doyurucu bir atıştırmalık aradığınızda, pretzel almayı unutmayın! Bir sonraki yazımızda görüşene kadar kendinize iyi bakın :)
