Wasabi’yi sushi seven herkes bilir. Her restoranda tabağın bir köşesinde bizi izler. Herkes ‘Tadı çok acı, aman dikkat et!’ dediği için çoğu kişi tarafından denenmez bile. Peki nedir bu wasabi? Nerden çıkmış? Faydaları neler? Bugün bunları anlatacağız.
Wasabi Nedir?
Bilimsel adı lügatlarda Wasabia japonica veya Eutrema japonicum olarak geçiyor (Harry Potter’daki büyü isimlerine benziyor, değil mi?). Kendisi aslında bir baharatlı yaban turpu çeşididir.
"Japon yaban turpu" olarak da bilinen gerçek wasabi, tipik olarak yaban turpu ve hardal bitkilerini kapsayan Brassicaceae familyasına ait bir bitkiden gelir. Gerçek wasabi, bir baharattan çok bir kök sebzeye benzeyen wasabi bitkisinin yeraltı sapı olan bir köksapından yapılır. Bu yeraltı sapı, gerçek wasabi ezmesi oluşturmak için ince bir şekilde rendelenir.
Yukarıya dikkat çekmek isterim, özellikle gerçek wasabi diyoruz. Çünkü aslında restoranlarda bize sunulan maalesef gerçek wasabi değil. Kalbinizden gelen cam kırılma sesini duyar gibiyim. Her ne kadar minnak kalbimiz bu bilgiyle hayal kırıklığına uğrasa da üzülmeyin. Yediğimiz fake wasabi nerden geliyor, bu konuya da aydınlık getireceğiz.
Gerçek Wasabi / Fake Wasabi
Wasabi bir Japon icadıdır, evet ama aynı zamanda Avrupa versiyonu da vardır. Japonya’daki wasabi bitkisine hon-wasabi denilirlen, Avrupa’dan gelen yaban turbuna seiyo-wasabi (ya da wasabi-daikon) denilmekte.
Seiyo-wasabi’de düşük oranda gerçek wasabi kullanılır, daha ucuz olsun diye hardal unu, mısır nişastası ve yeşil gıda boyası ile karıştırılır. Hatta bazılarında gerçek wasabi yerine normal turp kullanıldığı hakkında dedikodular bile bulunuyor.
Gerçek Wasabi Pahalı mıdır?
Wasabi bitkisi sadece Japonya'ya özgü olduğundan, wasabi dünyadaki en pahalı mahsullerden biridir. Bu yüzden Japonya dışındaki birçok insan daha önce gerçek wasabi tatmamış olabilir. Daha önce Japonya’ya gitmediyseniz büyük ihtimalle siz de tatmadınız.
Gerçek wasabi inanılmaz derecede pahalıdır; çünkü wasabi bitkilerinin yetiştirilmesi çok zordur ve çok özel koşullar gerektirir. Japonya'da wasabi bitkileri, nehir yatakları boyunca doğal olarak büyüyebildiği dağ nehir vadilerine sahip alanlarda yetiştirilir. Bu ideal yetiştirme ortamı inanılmaz derecede nadirdir ve wasabi bitkilerinin gövdelerinin kısmen akan suya batırılması gerekir, bu da sürece başka bir titizlik seviyesi ekler. Japonya'nın dağ nehir vadilerinde akarsu yatakları olmadan, wasabi bitkilerini ticari düzeyde yetiştirmek çok zordur. Bu nedenle büyümek için pahalı bir bitki haline gelir.
Gerçek Wasabi Nerelerde Yetiştirilir?
Ülke genelinde, Nagano Eyaleti, Iwate Eyaleti ve Shimane Eyaleti, Japonya'da yerel wasabi üretimi ile tanınır. Bununla birlikte, Shizuoka Eyaletindeki Izu Yarımadası bölgesi, Japonya'nın wasabisinin yaklaşık %70'ini üretir.
Wasabinin Tadı Nasıldır?
Gerçek taze rendelenmiş wasabi, baharatlı değildir. Tadı daha çok baharat aromasına benzer ama fake wasabide kullanılan hardal tohumu ununun keskin etkisi yoktur. Fake wasabi, hassas balık tadını geçersiz kılan çok güçlü bir tada sahiptir. Burun deliklerinizde hızla sönen bir ısı dokunuşu verir.
Wasabinin Faydaları Nelerdir?
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Paraziti önler.
- Artrit ve kemikle ilgili sorunlara yardımcı olur.
- Kanser riskini azaltır.
- Hipertansiyonu engeller.
- Kalp hastalığı riskini azaltır ve kalp sağlığını korur.
- Gıda zehirlenmesini önler.
- Soğuk algınlığıyla savaşır.
- Eklemler ve kaslar için anti-inflamatuar özelliklere sahiptir.
- Antibakteriyel özelliklere sahiptir.
- Mevsimsel alerjilerin olumsuz etkilerini hafifletmeye yardımcı olur.
- Solunum bozukluklarıyla mücadele eder.
- Yağ kaybını teşvik edip kilo vermenize yardımcı olur.
Yukarıdan da anlaşılacağı gibi faydaları çok, ama tadı fena. Bu yüzden çoğu kişi sushi yemeden önce soya sosunun içine karıştırıp öyle yiyor. Faydalarından yararlanabilmek için bu şekilde yiyebilirsiniz :) Unutmayın, yediğimiz wasabi fake olsa da içinde %3 oranlarında gene gerçek wasabi bulunduruyor.
Wasabi konusunda anlatacaklarımız bu kadar. Başka yeme şekilleri varsa aşağıda yorumlara bekliyoruz. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere :)
