Nerede Ne Yenir?

Bütün dünyanın İtalyan yemeklerine karşı bir sevgi beslediğini söylesek, abartmış olmayız. Sanat, müzik, mimari, tarih ve kesinlikle mutfak bakımından zengin bir ülke olan İtalya, dünya çapında olağanüstü lezzetleri ile tanınır.

Kim pizza, lazanya, spagetti veya risottoya hayır diyebilir ki? Bunlar ve daha niceleri İtalya'da doğan ve her yerde takdir edilen lezzetli yiyecekler arasındadır. Hadi gelin minik bir gastronomi turuna çıkalım. 

Popüler İtalyan Yemekleri

1. Risotto

Risotto, sonsuz sayıda pişirilebilen tipik bir kuzey İtalyan yemeğidir. Arborio, Carnaroli ve Vialone çeşitleri gibi kuzey bölgelerine özgü pirinçle hazırlanır ve et suyunda yavaş yavaş pişirilir.

Beyaz şarap, parmesan peyniri, tereyağı, soğan ve sarı rengini veren safranla hazırlanan “risotto alla milanese” en popülerleri arasındadır. Ancak balkabağı, kırmızı radicchio, mantar, sosis veya kabuklu deniz ürünleri gibi birçok başka malzemeyle de yapılabilir.

2. Pizza

Çoğumuzun bayılarak tükettiği pizza, İtalya'yı dünyada temsil eden bir besindir ve UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası olarak kabul edilmiştir. Aynı zamanda ulusal bir semboldür. 

Her pizzacının kendine has sırları vardır ve un, su, bira mayası ve tuzdan yapılan her pizzanın doldurulması farklı şekillerde yapılabilir.

Orijinal pizza, İtalya Kraliçesi Margherita di Savoia'nın onuruna 18. yüzyılın sonunda Güney İtalya'daki Napoli'de yaratıldı. 

“Pizza Napoletana” yani namı-diğer “Margherita Pizza”, ulusal bayrağın renklerini hatırlatan domates sosu, mozzarella ve fesleğen ile pizzaların en ünlü ve en basitidir.

3. Pasta (Makarna)

Tüm dünyada sevilen bir diğer sembol, ulusal bir ikon ise makarnadır. Sicilya'da doğdu, kısa sürede üretimini deniz kenarındaki, o zamanlar limanları olan ve ürünün kurutulması için ideal bir iklime sahip diğer bölgelere genişletti. En ünlü bölgeler arasında Napoli ve Imperia bulunmaktadır.

Ancak Roma, spagettinin başkenti oldu ve “spagetti alla carbonara”nın tarih yazdığı yer oldu. Yumurta sarısı, süt, krema ve peynir ile pastırma ekleyen Bologna'lı genç bir aşçının hayal gücünden neredeyse tesadüfen doğdu.

Tarif yıllar içinde biraz değişti ve şimdi pastırma, yumurta sarısı ve peynir içeriyor. İtalya'nın başkentinde sadece tereyağı, biber ve pecorino peyniri ile yapılan "bucatini al cacio e pepe"yi de yerler. İşin sırrı onları doğru zamanda karıştırmaktır. Bir başka ünlü makarna yemeği ise "penne all'arrabbiata"dır - baharatlı domates soslu makarna.

İtalyan makarnasının bir diğer klasik örneği, uzun süre pişirilmiş et ve domates sosuyla Bologna kökenli “tagliatella al ragù”dur.

4. Gnocchi

Makarnadan sonra da bir diğer tipik İtalyan yemeği olan gnocchi ile devam ediyoruz. Gnocchi, küçük patates hamurlarıdır. Her bölgenin kendi varyasyonu vardır, ancak en tipik malzemeler peynir, ıspanak, yumurta ve çeşitli soslardır.

5. Pesto alla Gevonese

Pesto, Cenova, Ligurya'dan gelen bir lezzettir. Geleneksel bir sos, basit, ancak kesinlikle bir mermer havan, tahta havan ve 7 temel bileşenle hazırlanmalıdır: Ceneviz fesleğeni DOP, sızma zeytinyağı ( tercihen Ligurya Rivierası'ndan), Parmesan peyniri, Pecorino peyniri, çam fıstığı, sarımsak , ve tuz.

6. Lazanya

İtalyan mutfağının bir diğer köşe taşı da lazanyadır. Bologna'ya özgü bu fırınlanmış yemek, beşamel sos ve ünlü "ragù bolonez" ile kaplanmış taze makarna katmanlarından oluşur.

Sotelenmiş kereviz, soğan ve havuçtan oluşan ve içine dana eti, domuz eti ve konsantre domates karışımı katmanların arasına sürülür. Yavaş ve uzun süre pişirilir.

7. Ribollita

Aslen Toscana'dan gelen ribollita, Orta Çağ'a kadar uzanan fakir halk mutfağının bir sembolü olan kırsal bir çorbadır. Hikayeye göre, o günlerde köylü aileleri çok sayıdaydı ve et almaya güçleri yetmedi, bu nedenle kırsal kesimde bulunan malzemelerle bol miktarda çorba hazırladılar. Daha fazla gözükmesi için içine ekmek de eklediler. Çorbayı haftalarca muhafaza ettikten sonra birkaç kez yeniden ısıtılıyor ve öyle yeniyordu.

Bugün, sebze, fasulye, otlar, zeytinyağı ve Parmesan peynirini kuru ekmek parçalarıyla birleştiren iştah açıcı, pişirmesi kolay bir yemektir.

8. Bagna Cauda

Tipik bir Piyemonte yemeği, bagna cauda (lehçesinden çevrilmiştir: acı sos), uzun süre pişirildikten sonra hepsi bir sosa indirgenen sızma zeytinyağı, hamsi ve sarımsaktan yapılan bir hazırlıktır. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmiştir ve sonbahar mevsiminde taze sebzeler için bir sos olarak kullanılmaktadır.

Doyurucu bir yemektir ve bu nedenle ana yemek olarak kabul edilir, ancak meze olarak da servis edilebilir. 

9. Polenta

Kökeni antik Roma günlerine kadar uzanır ve kuzey İtalya'nın tüm bölgelerinden gelen mısır unundan yapılan basit bir yemektir. Polenta dilimler halinde, hatta kızartılarak sofraya getirilmek üzere baharatsız veya çeşitli et çeşitlerinin yanında tereyağı, yumuşak peynirler, balıklar veya bol soslu yemekler ile servis edilir.

10. Tortelli ve Ravioli

İtalya'da doldurulmuş makarna ailesi gerçekten çok büyük. Kuzeyden güneye hemen her bölgenin kendine has bir hazırlığı vardır. "Tortellini" genellikle et suyunda yenmek için prosciutto ve mortadella ile domuz etinden yapılır. "Tortelli" ise daha çok taze otlar, balkabağı veya patatesle doldurulmuş büyük dikdörtgen şekillidir. Genelde tereyağı ve peynir ile servis edilir.

Piedmont'tan karışık et ve sebzelerle doldurulmuş "Agnolotti del plin", kızartma sosu veya tereyağı ve adaçayı ile terbiyeli olarak servis edilir.

Geleneksel Ligurya mantısı, domates sosu, pazı ve hodanda pişirilmiş etle veya balıkla doldurulur.

11. Focaccia

Un, su, maya ve tuzun mütevazı bir karıştırılır ve zeytinyağı ile final dokunuşlar yapılır: Bunlar, Ligurya'da ortaya çıkan, ancak İtalya'yı ve dünyayı sonsuz sayıda varyasyonlarıyla fetheden bir yiyecek olan focaccia'nın başarısını belirleyen bileşenlerdir.

Focaccianın püf noktaları: Unun ve yağın kalitesinin iyi olması gerekmektedir, hamuru hazırlayanların el becerisi yüksek olmalıdır ve çok sıcak bir fırın kullanılmalıdır.

12. Arancini

Yürüyüşe çıktığınızda mutlaka yemeniz gereken bir Sicilya yemeği: arancini. Bunlar ekmeklenmiş ve sonra kızartılmış et soslu, bezelyeli ve peynirli pirinç toplarıdır. Lezzetli ve iştah açıcı, her lokma gerçek bir zevktir.

13. Panzerotto fritto

Panzerotto fritto, mozzarella ve domates dolgulu, dışı çıtır çıtır içi yumuşak, küçük hilal şeklinde bir çeşit kızartılmış pizza hamurudur. Bari'nin ara sokaklarında veya sayısız varyasyonda Puglia bölgesindeki herhangi bir lokantada atıştırmalık olarak satın alınabilir ve sıcak olarak tüketilebilir.

Panzerottonun tarihi, 17. yüzyıla kadar uzanır ve bir ev hanımının elindeki birkaç malzemeyi karıştırarak bir lezzet şaheseri yaratmasıyla ortaya çıkmıştır.

Milano’ya gidenler mutlaka Luini’de mutlaka deneyin! Oturma yerleri olmadığı için Duomo etrafında kaldırımlara oturup panzerottinizin keyfini çıkarabilirsiniz :)

14. Fiorentina

Bistecca alla fiorentina (Floransa usulü biftek bifteği), genç dana (vitellone) veya düveden (scottona) yapılan bir İtalyan bifteğidir ve özel hazırlıkla birleştiğinde, onu Toskana mutfağının en popüler yemeklerinden biri yapar.

Kesildiğinde klasik T-bone bifteği gibi görünmelidir. Hiçbir aromatik eklenmez ve sadece tuz eklenir. Pişirme süresi ve tekniği çok önemlidir. 

15. Minestrone

Minestrone, ülkeyi uzak kuzeyden derin güneye birleştiren bir yemektir; 1970'lere kadar İtalyan yemeğinin sembolü olarak anılmıştır.

Yöreden yöreye farklılık gösteren sebze karışımından yapılan, bazen pilav ya da makarna bazen her ikisinin de eşliğinde yapılan bir çorbadır. İçine konulanlar arasında fasulye, soğan, kereviz, havuç, yapraklı sebzeler, et suyu, parmesan peyniri ve domates bulunmaktadır.

16. Frico

Haydi, tipik fricoyu tatmak için Friuli Venezia Giulia'ya gidelim! Soğan, tereyağı ve Montasio peyniri (inek sütünden yapılan yarı sert bir yerel peynir) ile tavada pişirilen ve tek yemek olarak da servis edilebilen bir omlet çeşididir.

Yumuşak bir versiyonu ve daha gevrek bir versiyonu da bulunmakta. Frico, tarlada çalışmaya giderken yanlarına alan oduncuların ve çiftçilerin tipik yemeği olarak bilinmektedir. 

17. Arrosticini

Abruzzo'dan gelen tipik bir spesiyalite olan arrosticini, küçük parçalar halinde kesilmiş, çubukta şişlenmiş, ızgara veya mangalda pişirilmiş kuzu etidir. Hızlı ve yemesi kolay bir yemektir ve ayrıca oldukça lezzetlidir.

18. Olive Ascolante

Olive Ascolante, Marche bölgesinden gelen içi etle doldurulmuş ve sonra kızartılmış büyük zeytinlerden oluşan bir İtalyan mezesidir. Bu yemek, soylu ailelerin aşçılarının, ellerindeki büyük miktarda eti tüketmek için bu dolguyu icat ettikleri 19. yüzyıla kadar uzanır.

19. Sarde in Saor

"Saor" lezzet anlamına gelir ve bu da yemeğin ne kadar lezzetli olduğuna dair bir ipucu verir. Sarde in Saor'un apılışı oldukça basittir: içinde tatlı ve ekşi soğan olan, çam fıstığı ve kuru üzüm ile tatlandırılmış, kızartılmış sardalya bazlı bir yemek ya da meze çeşididir. 

Venedik’te yemeklerin yanında genellikle atıştırmalık olarak sunulurlar. 

20. Fritto misto Piemontese

Fritto misto piemontese, Piyemonte mutfağının en ünlü yemeklerinden biridir. Geleneksel olarak meze olarak servis edilirdi, ancak yıllar içinde ikinci bir yemek olarak daha uygun hale getirmek için birçok yeni 'parça' eklendi.

Hazırlaması kolay bir yemek gibi görünebilir, ama öyle değildir: Pişirme süreleri farklıdır, ancak her şey taze pişmiş olmalı ve servis edildiğinde her şey çok sıcak olmalıdır. Hem tuzlu hem de tatlı olmak üzere en az on sekiz parçadan oluşmalıdır. Dana eti, domuz sosisi, kuzu pirzolası ile birlikte beyin, ciğer, şekerleme gibi çeşitli et parçalarının yanı sıra meyve ve sebzeler de eklenir. Her şey ekmekli ve kızarmış olmalıdır.

21. Baccalà alla Vicentina

Baccalà alla Vicentina, Vicenza bölgesinin imza yemeklerinden biridir. 1500lü yıllarda Vicenzalı tüccarlar tarafından icat edilmiştir ve tarifi koruma altındadır. Bu Venedik-İtalyan yemeğini yapmak için kurutulmuş morina dövülerek yumuşatılır ve iki gün akan suyun altında bekletilir. Daha sonra sızma zeytinyağı, süt, parmesan, soğan ve hamsi eklenir ve malzemelerin birbirine geçmesi için yavaş yavaş pişirilir.

Tadını çıkarırken, ağzınızın hala okyanusta yüzen canlı balıkları hissetmesi gerektiği söyleniyor.

22. Insalata Caprese

Yemek yapamıyor ama harika İtalyan yemekleri hazırlamayı öğrenmek mi istiyorsunuz? Insalate Caprese’den başlayabilirsiniz. İçinde kaşık sızma yağ, tuz, biber ve taze fesleğen yaprakları ile tatlandırılmış taze domates ve mozzarella peyniri dilimleri vardır ve oldukça freshtir.

Insalata Caprese, renklerinden dolayı bir diğer İtalyan bayrağını sembolize eden yiyecektir. Doğum yerinin şık Capri adası olduğu söylenmektedir. Insalata Caprese, "Capri usulü yapılan salata" anlamına gelir. 

23. Coda alla Vaccinara

Coda alla Vaccinara, öküz kuyruğunu büyük bir tavada kereviz, havuç, soğan ve bir litre kırmızı şarapta saatlerce güveçte bırakılarak pişirilen bir İtalyan lezzetidir. En iyi pişirme süresi olarak 2 gün tavsiye edilir, malzemeler et kemikten ayrılana kadar kısık ateşte yavaş yavaş kaynatılarak pişirilmelidir. 

Yemeğin sonunda, kalan havuç, öküz kuyruğu ve kereviz sosunu temizlemek için ızgara bruschetta dilimleri tavaya batırılır. Genellikle bayramlarda tadına bakılan bu tipik Roma yemeği o kadar yumuşaktır ki ağızda erir.

24. Timballo

Timballo, bayram yemeğinden önceki veya sonraki gün kalan yemek artıklarını geri dönüştürme sanatıdır. Anglo-Sakson pastasının İtalyan eşdeğeridir. Daha önce pişirildiği sürece, kısa hamurlu böreğin içine her şey girebilir.

Makarna, et, peynir, sebze, tortellini, yumurta, sosis ve hatta balıklar besciamella krema sos ile karıştırılarak hamurun içine yerleştirilir ve katlanarak fırında pişirilir.

Çoğunlukla orta ve kuzey İtalya'da yenir, aile tarifleri nesiller boyu aktarılır. Timballo, pahalı malzemeleri muhafaza etmenin ve yemeklerin günlerce dayanmasını sağlamanın bir yolu olarak icat edildi.

25. Vitello Tonnato

İtalyanlar genellikle et ve balığı karıştırmayı sevmezler, ancak birkaç istisna vardır. Vitello tonnato, ton balığı, hamsi ve kapari ile tatlandırılmış, kremsi, mayoneze benzer bir sosla kaplanmış soğuk, daireler halinde dilimlenmiş dana etinden oluşan bir Piedmontese yemeğidir.

Karışım tipik olarak meze olarak soğuk servis edilir.

‘Dünyaca Ünlü 25 İtalyan Yemeği’ yazımızın sonuna geldik. Klasik olanların dışında denedikleriniz varsa yorumlara bekliyoruz :)